Column: Tolerantie

Deze column begin ik met een ontboezeming: de uitslag van de verkiezingen raakt me. Natuurlijk doet de groei van mijn eigen ‘club’ me goed, maar dat gevoel wordt overstemd door iets anders. Ik merk namelijk dat de ruimte voor onze klassieke vrijheden -zoals godsdienstvrijheid en onderwijsvrijheid- steeds meer onder druk komt te staan.

In de campagne zagen we bij meerdere partijen de neiging om één manier van denken tot norm te verklaren. Wie vanuit geloof, traditie of geweten anders denkt, krijgt dan steeds minder ruimte. En het raakt me diep dat juist de partij die voorstelde de grondwet te willen wijzigen om de vrijheid van christenen in te perken, de grootste werd. Terwijl godsdienstvrijheid in meerdere grondwetsartikelen terecht wordt gekoesterd.

Voor mij is vrijheid niet dat we allemaal hetzelfde moeten denken, maar dat we mét verschillen kunnen samenleven. Een volwassen samenleving verdraagt spanning. Het is niet gevaarlijk dat overtuigingen botsen; gevaarlijk wordt het pas wanneer ze dat niet meer mógen. Als we elkaar alleen ruimte geven zolang het niet schuurt, blijft er van echte tolerantie maar weinig over.

Juist in een land dat vrijheid koestert zou het vanzelfsprekend moeten zijn dat ook ‘andersdenkenden’ erbij horen. Ook in onze eigen dorpen en kernen.

Juist daar zie ik gelukkig vaak hoe sterk het kan zijn wanneer inwoners met uiteenlopende overtuigingen tóch naar elkaar luisteren.

Maar tegelijk word ik soms geraakt door de felheid waarmee ‘christelijk denken’ wordt weggezet, alsof er in het publieke debat – lokaal én landelijk – steeds minder plaats is voor die stem. Vrijheid die alleen geldt voor wie in de meerderheid is, is uiteindelijk geen vrijheid. Onze grondrechten beschermen die ruimte, die hebben we niet voor niets.

Ik hoor om mij heen best spannende vragen hierover. Houd ik de ruimte om te blijven geloven? Mag ik op basis van die persoonlijke levensovertuiging politiek bedrijven? Mag ik dat blijven uitdragen? Daar ligt een hele belangrijke vraag onder: gunnen we elkaar de ruimte, ook wanneer het schuurt? Dát is volgens mij de kern van echte tolerantie.

Harm Jan Polinder, fractievoorzitter en lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen 2026.